چرا تالاب ها اهمیت دارند؟ - چاپار بلاگ

در اقلیم غالبا خشک و نیمه خشک کشور که میزان تبخیر به طور متوسط بیش از 10 برابر بارش است، انتظار می رود که تالاب های بسیار کمی شکل بگیرد.

اما پرشیب بودن ایران که یکی از کوهستانی ترین کشور های دنیا به حساب می آید، برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل دریایی آب های گرم در جنوب و معتدل در شمال، وجود پهنه های وسیع بیابانی با خاک های شور و بالاخره موقعیت عرض جغرافیایی باعث شده که ایران جزو کشور های دارای بیشترین تنوع تالاب ها در دنیا باشد.

از 42 نوع تالاب شناخته شده در دنیا، 41 نوع به جز تالاب های خیلی سردسیری توندرا در ایران به ثبت رسیده است. طبق طبقه بندی کنوانسیون دنیای حفاظت از تالاب ها 42 نوع تالاب شناخته شده که 12 نوع آن ساحلی و دریایی، 20 نوع داخل خشکی و 10 نوع مصنوعی هستند.

بیش از 140 تالاب در فهرست آیین نامه اجرایی تبصره ماده 1 قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور نامبرده شده است.

بنابر اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست، حیات روی زمین وابسته به آب است. تالاب ها موجودات زنده طبیعی و حیاتی هستند که باید برای تداوم حیات بشر و تنوع بزرگی از جانوران و گیاهانی که در این زیستگاه منحصربه فرد زیست می کنند از آن ها حفاظت شود.

تالاب ها محل اتصال خشکی و آب هستند و قدمت آن ها نزدیک به قدمت کره زمین است و ماوای بخشی از غنی ترین تنوع زیستی روی زمین هستند. تالاب ها را می توان در سراسر کره زمین از استوا تا دشت های یخ زده یافت. این اکوسیستم ها به اندازه هر عضو دیگر طبیعت در سلامت و حفظ تعادل کره زمین نقش حیاتی دارند.

عجیب نیست تالاب ها میزبان جمع شگفت انگیزی از حیات وحش هستند؛ از مرغ ماهی خوار تا تمساح، از حواصیل تا اسب آبی و انبوهی از حیات گیاهی کمیاب و موجودات آبی دیگر. تالاب ها اندازه های متنوعی دارند؛ از یک آبگیر محلی تا خلیج های قطبی وسیع ده میلیون هکتاری کانادا، بزرگ یا کوچک، شمال یا جنوب کارکرد تالاب ها کم و بیش همانند است که مهم ترین آن ها پشتیبانی از تنوع بزرگی از حیات وحش که در صورت نبود تالاب ها منقرض می شدند. حفاظت میلیون ها نفر از عواقب فاجعه بار سیل ها، طوفان ها و امواج دریا را می توان از دیگر کارکرد های تالاب ها دانست.

قرارداد بین دولتی کنوانسیون رامسر که در دوم فوریه سال 1971 و به منظور حفاظت از تالاب ها در شهر رامسر استان مازندران منعقد شد و این پیمان بین المللی با عنوان کنوانسیون بین المللی رامسر و روز 2 فوریه به نام روز دنیای تالاب ها ثبت شد.

تمام تالاب های مهم دنیا که در این کنوانسیون ثبت می شوند عنوان رامسر سایت را دریافت می کنند. تا به امروز 2414 رامسر سایت در دنیا به ثبت رسیده اند.

25 تالاب در ایران در کنوانسیون رامسر ثبت شده اند و این رامسر سایت های ایران شامل تالاب هامون پوزک، هامون صابری و هیرمند، خلیج گواتر و هور باهو، جزیره شیدور، تالاب خورخوران، دلتای رود گز و رود حرا، دلتای رود شور و شیرین میناب، تالاب های نیریز و کمجان، تالاب پریشان و دشت ارژن، تالاب شادگان، خورالامیه و خور موسی، تالاب چغاخور، تالاب گاوخونی و تالاب های پایین دست زاینده رود، تالاب زریوار، تالاب گمیشان، مجموعه آلاگل، آلماگل و آجی گل، آبندان های فریدونکنار، ازباران و سرخه رود، شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و آبندان لپوزاغمرز، پارک ملی بوجاق، تالاب انزلی، تالاب امیرکلایه، دریاچه قوریگل، تالاب کانی برازان، دریاچه قوپی، تالاب های شورگل، یادگارلو و درگه سنگی و دریاچه ارومیه می شود.

احمد رضا لاهیجان زاده - معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست- نیز به تازگی در مراسم گرامیداشت پنجاهمین سالگرد کنوانسیون رامسر بر پیگیری ثبت هشت تالاب دیگر در کنوانسیون بین المللی رامسر تاکید کرده است.