جانشین چین در عصر کرونا - چاپار بلاگ

با ما همراه باشید و با تورهای چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

کروناویروس جدید یا به اصطلاح کووید-19 احتمالا به سلطه نزدیک به 30ساله چین بر فعالیت های فراوریی جهان سرانجام خواهد داد. ولادیمیر سگنورلی، رئیس شرکت تحقیقات سرمایه گذاری کلان تحقیقات برتون وودز در این رابطه می گوید: استفاده از چین به عنوان قطب اقتصادی جهان، به نظر من در هفته گذشته مُرد. به گزارش رسانه آمریکایی فوربس به دنبال شیوع ویروس کرونا، اقتصاد چین به شدت صدمه دیده است. به نظر می رسد آخر هفته گذشته شاخص وال استریت ژورنال متوجه این واقعیت شده باشد، شاخصی که با به ثبت رساندن بدترین عملکرد خود از بحران اقتصادی 2008، بیش از 8 درصد سقوط کرد. واقعیت ترسناک تر اینکه این ویروس مسری قربانی دریافت خود را در بزرگ ترین اقتصاد جهان، آمریکا نیز شروع نموده است. به منظور مقابله با شیوع ویروس و جلوگیری از بازگشت مردم به مشاغل خود، 23 ژانویه دولت پکن دوره تعطیلات سال نوی چین را افزایش داد. کروناویروس اولین بار از یکی از قطب های بزرگ اقتصادی چین، استان هوبی (مرکز آن شهر ووهان)، شیوع یافت و به سرعت به مناطق دیگر این کشور سرایت کرد. بر این اساس محدودیت های مسافرتی و قرنطینه شدن بیش از 60 میلیون نفر موجب شد فعالیت های اقتصادی در این کشور فلج گردد.

شهزاد قاضی، رئیس بزرگ ترین شرکت اطلاعات اقتصادی چین در یادداشتی که روز آدینه در مجله آمریکایی بارون به چاپ رساند مدعی شد که البته ترسناک ترین بحران بعد از بحران کرونا، آسیب های اقتصادی کوتاه مدت آن نیست، بلکه چالش های بلندمدتی است که برای زنجیره عرضه ایجاد می نماید. به گفته این کارشناس اقتصادی، فراورینمایندگان خودرو و محصولات شیمیایی بیش از بخش های دیگر خطوط فراوری خود را تعطیل نموده اند. نیروی های کاری که در بخش فناوری اطلاعات این کشور مشغول هستند نیز همانند بخش های دیگر اقتصاد هنوز از هفته گذشته به مشاغل خود باز نگشته اند. شرکت های کشتیرانی و لجستیکی نیز یکی از بالاترین درصد تعطیلی خطوط فراوریی را در این کشور داشته اند. قاضی در این رابطه می نویسد: اثرات نامتناسب این اختلالات شدید در سراسر بخش های خودروسازی، الکترونیک و زنجیره عرضه داروی جهان در ماه های آینده احساس خواهد شد.

در واقع چین در حال از دست دادن موقعیت برتر خود در عرصه فراوریات جهان است. این فرایند که با سرعت خرس های پاندای این کشور، پیشرفت می نماید عمدتا به این علت است که شرکت ها همیشه پایین ترین هزینه های فراوری را در جهان برای خود جست وجو نموده اند. این جست وجو شاید پیرامون هزینه های نیروی کار، شاید پیرامون قوانین و مقررات ساده و شاید هم برای عوامل دیگر فراوری باشد. در این رابطه اکنون این شرکت مدعی می گردد هزینه ها و محیط مقرراتی کسب وکارها در چین روی نردبان افزایشی بالا می رود و دیگر فعالیت اقتصادی در این کشور مقرون به صرفه نیست.

به گزارش فوربس سرعت پانداوار افول اقتصادی چین در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ شدت گرفت. شرکت ها نااطمینانی از تعرفه ها را دوست ندارند، بنابراین سعی می نمایند منابع مورد احتیاج خود را از مناطق دیگر تامین نمایند. در این رابطه شعب چینی این شرکت ها در حال انتقال خطوط فراوری خود به خارج از چین و به کشورهایی همچون ویتنام، بنگلادش و سایر کشورهای منطقه جنوب شرقی آسیا هستند.

در این شرایط، ورود ویروس کرونا با آسیب های مخرب اقتصادی خود علاوه بر محقق ساختن آرزوی ترامپ پیرامون سرانجام یافتن دهه ها سلطه اقتصادی چین، می تواند منتقدان ترامپ که سرانجام یافتن دوره ریاست جمهوری او را انتظار می کشیدند را وادار به تجدیدنظر در مواضع خود مبنی بر وابستگی چند دهه ای به اقتصاد چین کند.

به گزارش فوربس کسب وکارهای خرده فروشی محصولات دارویی در بخش هایی از اروپا گزارش نموده اند که نمی توانند ماسک های مورد احتیاج جراحی شهرهای خود را تامین نمایند، چرا که تمامی این ماسک ها فراوری چین هستند. در این رابطه این پرسش مطرح است که آیا کشوری مانند آلبانی می تواند این اقلام مورد احتیاج اروپایی ها را فراوری و تامین کند؟ آن هم با توجه به این واقعیت که هزینه های نیروی کار در این کشور به مراتب پایین تر است و موقعیت جغرافیایی نزدیک تری نسبت به چین دارد.

به نظر می رسد ویروس کرونا، آواز قبل از مرگ قوی اقتصاد چین باشد. آنها دیگر نمی توانند موقعیت خود را به عنوان فراورینماینده ارزان جهان حفظ نمایند. به نظر می رسد دیگر آن دوران به سرانجام رسیده باشد. در صورتی که دونالد ترامپ در انتخابات ماه نوامبر آمریکا دوباره به عنوان رئیس جمهوری این کشور انتخاب گردد، شتاب این فرایند می تواند شدت گیرد. این شرایط در حالی است که نگرانی ها پیرامون شکست دو کشور در نهایی سازی فاز دوم توافق تجاری تا به امروز شرکت های فعال در چین را مضطرب نموده است.

در این رابطه انتخاب کشور یا کشورهای جدید برای کسب وکارها آسان نخواهد بود. هیچ کشوری در سطح جهان ساختار و مجموعه لجستیکی چین را ندارد. به علاوه تنها تعداد معدودی از کشورهای جهان هستند که نرخ های اقتصادیات آنها به اندازه چین پایین است. برای مثال اقتصاد برزیل این ویژگی را ندارد و هند که چنین ویژگی ای دارد از شرایط لجستیکی بسیار وخیمی رنج می برد.

نوبت مکزیک است؟

توافق نفتای جدید میان سه کشور آمریکا، مکزیک و کانادا سال گذشته ازسوی دونالد ترامپ به امضا رسید، و تاییدیه نهایی خود را از کنگره آمریکا گرفته است. به عقیده کارشناسان مکزیک یکی از بزرگ ترین برندگان این توافق است. در شرایط افول روزافزون چین، به نظر می رسد نوبت به نقش آفرینی مکزیک در اقتصاد جهان باشد. مکزیک و آمریکا روابط محبت آمیز و حسنه ای دارند، دو کشوری که از لحاظ جغرافیایی همسایه نیز هستند.

در این رابطه آندرس مانوئل لوپز اوبرادو، رئیس جمهوری مکزیک خواهان تمرکز رونق نیروی کار یدی کشورش شده است. دونالد ترامپ نیز تمایل دارد چنین اتفاقی در اقتصاد آمریکا رخ دهد، به خصوص اینکه این اتفاق به معنی ورود کمتر نیروی های کار منطقه آمریکای مرکزی به ایالات متحده باشد.

نتایج نظرسنجی سال 2020 شرکت فولی اند لاردنر ال ال پی که در تاریخ 25 فوریه از 60 مدیر عامل بخش های فراوریی، خودروسازی و تکنولوژی جهان صورت گرفت نشان می دهد عمده فعالان اقتصادی تمایل دارند کسب وکارهای خود را از کشورهای مختلف جهان به مکزیک منتقل نمایند، تمایلی که طی یک تا پنج سال آینده آن را عملیاتی خواهند کرد. کریستوفر سوئیفت، یکی از تهیه نمایندگان این نظرسنجی در این رابطه می گوید: نظرسنجی ما نشان می دهد عمده مدیران عامل مشارکت نماینده در نظرسنجی در حال انتقال خطوط فراوری خود از کشورهای دیگر به مکزیک هستند. به گفته این کارشناس اقتصادی چنین تصمیمی به خاطر تنش های تجاری میان غول های اقتصادی جهان و نهایی شدن توافق تجاری نفتا میان سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک بوده است.

هر چند فاز نخست توافق تجاری میان آمریکا و چین نشانه ای مثبت برای کسب وکارهای جهان بوده، اما شیوع کروناویروس نشان داده وابستگی بالا به اقتصاد چین تا چه اندازه خطرناک است. در این رابطه احتمالا یک ریزش سرمایه گذاری از بزرگ ترین اقتصاد آسیا به سمت مرزهای مکزیک و آمریکا رخ خواهد داد. سباستین مورالس، کارشناس اقتصادی فعال در شرکت تپمست کپیتال مکزیک در این رابطه می گوید: برآورد های ما نشان می دهد احتمالا سرمایه گذاری مستقیم خارجی از آمریکا، چین و اروپا به سوی مکزیک تغییر جهت خواهد داد، اتفاقی که می تواند حجمی بالغ بر 12 تا 19 میلیارد دلار در سال داشته باشد. در ادامه صحبت های این کارشناس اقتصادی آمده است: یک دوره افزایش در فعالیت های اقتصادی و اثرات چندجانبه سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر فراوری ناخالص داخلی می تواند منجر گردد اقتصاد مکزیک سالانه نرخ رشد7/ 4 درصدی را تجربه کند.

به گزارش فوربس، مکزیک در بهترین موقعیت برای بهره مندی از تنش های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین قرار گرفته است. مکزیک تنها کشوری است که با هزینه های فراوری پایین در مرز آمریکا، توافق تجارت آزاد با این کشور دارد. به لطف 25 سال توافق نفتا که توسط دونالد ترامپ پاره شد، مکزیک خود را به عنوان یکی از بزرگ ترین فراورینمایندگان و صادرنمایندگان محصولات خودرویی، الکترونیک، تلویزیون و کامپیوتر جهان معرفی نموده است. در این رابطه ارسال محموله های کانتینری از مکزیک به نیویورک تنها 5 روز زمان می برد، زمانی که از مبدأ شانگهای حدود 40 روز است.

به علاوه مکزیکی ها محصولات پیچیده ای همچون موتورهای هواپیما و نیمه رساناهای میکرونی را فراوری می نمایند. در زمینه تحصیلات مهندسی نیز این کشور در صندلی هشتم جهان قرار گرفته است. این خصوصیات در شرایطی است که تمام شرکت های چندملیتی در این کشور حضور دارند: جنرال الکتریک آنجا هست، بوئینگ آنجا هست، کیا آنجا هست.