استرس دوران کودکی؛ والدین چه کارهایی می توانند انجام دهند؟ - چاپار بلاگ

بچه ها و نوجوانان زمانی که تغییر یا اتفاق تازه ای برای شان رخ می دهد احساس استرس می نمایند. این حس می تواند ناشی از احساس محافظت از چیزی، کنار آمدن با شرایط خاص یا آماده سازی برای اتفاقی تازه در آن ها رخ بدهد. تغییر اغلب باعث استرس می گردد حتی اگر این اتفاق برای بهتر شدن باشد.

چه زمان استرس می تواند مفید باشد؟

زمانی که بچه ها از حمایت مناسبی برخوردار باشند، استرس می تواند به عنوان یک عامل مثبت عمل کند. این حس می تواند به کودک در روبه رویی با چالش ها یاری کند. بعلاوه این حس می تواند عامل مثبتی برای پیش روی به سمت اهداف و متمرکز کردن کوشش های او باشد. این نوع فشارهای روانی مثبت به بچه ها این امکان را می دهد تا قدرت ها و مهارت های درونی شکل داده و تقویت نمایند.

چه زمان استرس دوران کودکی می تواند مضر باشد؟

استرس یا بحران های سخت، طولانی مدت و یا ناگهانی می تواند توانایی بچه ها را برای مقابله با آن تحت تأثیر قرار دهد. استرس زمانی می تواند برای بچه ها مضر باشد که حمایت و یا مهارت های لازم برای مقابله با آن را نداشته باشند. با گذشت زمان، استرس بیش از حد می تواند بر سلامت روحی و جسمی بچه ها نیز تأثیرگذار باشد.

به عنوان یک پدر و مادر نمی توانید از احساس استرس فرزندتان جلوگیری کنید. اما شما می توانید به آن ها یاری کنید تا با این مسائل کنار بیایند و در کنارشان باشید. می توانید به آن ها یاری کنید تا از استرس به عنوان عاملی مثبت برای رسیدن به اهداف، سازگاری با تغییرات، مواجهه با چالش ها و داشتن اعتماد به نفس استفاده نمایند. در زمانی که بچه ها دچار بحران یا اتفاق های استرس زا می شوند، از آن ها حمایت بیشتری کنید. از بچه ها تان نسبت به اثرات مضر استرس طولانی مدت و یا مزمن محافظت کنید.

استرس مثبت چیست؟

استرس مثبت، استرسی کوتاه مدت است که بچه ها و نوجوانان هنگام رویارویی با چالش ها احساس می نمایند. این اتفاق می تواند آن ها را آماده و متمرکز کند، یا آن ها را تشویق کند که به سوی اهداف خود قدم بردارند و حتی چیزهای نوی را امتحان نمایند. بچه ها شما ممکن است قبل از یک امتحان یا آزمون، یا یک بازی بزرگ یا اجرای تئاتر استرس (مثبت) را تجربه نمایند. این احساس زمانی برطرف می گردد که آن ها با چالش روبه رو شوند. در واقع استرس مثبت به بچه ها فرصت رشد و یادگیری می دهد. این نوع استرس مثبت می تواند بچه ها را به سازگاری و کسب مهارت های مقابله ای که احتیاجمند آن هستند، وادار کند. می تواند آن ها را برای مقابله با چالش ها و فرصت های بزرگ تر زندگی آماده کند.

به عنوان مثال کودک شما برای رفتن به مدرسه یک فشار روزمره ای را تجربه می نماید که باعث می گردد کفش های خود را پوشیده و وسایل خود را جمع کند. اما بچه ها نمی دانند که چگونه از این استرس مثبت در مقابله با مسائل استفاده نمایند. والدین می توانند در زمان رفتن به مدرسه به کودک خود یاد دهند که چگونه برای انجام این کارها آماده گردد. انجام این کار به احتیاج به صبر و زمان بیشتری دارد و سعی کنید به جای کودک تان کارها را انجام ندهید و همه چیز برای شان آماده نباشد. این کار شاید سخت به نظر برسد اما ارزشش را دارد.

استرس دوران کودکی در مقابل وقایع زندگی چیست؟

بسیاری از بچه ها و نوجوانان با اتفاق های سخت زندگی و یا ناملایمات روبه روی می شوند. برخی مریض می شوند و احتیاج به بستری شدن در بیمارستان دارند. برخی بچه ها طلاق والدین خود را دیده و با چالش های آن رو به رو هستند. برخی دیگر از این چالش ها که بچه ها تجربه می نمایند رویارویی با مرگ یکی از عزیزان، نقل مکان به محله ای نو یا مدرسه ای نو است. هرکدام از این اتفاق های زندگی می تواند باعث وارد شدن استرس به بچه ها گردد. وقتی بچه ها این تجربه های سخت زندگی را تحربه می نمایند، ممکن است برای چند روز یا چند هفته درگیر استرس و سازگاری با آن ها باشند.

کاری که والدین می توانند انجام دهند این است که احساس حمایت بیشتری به بچه ها خود دهند. با بچه ها تان صحبت کنید و به آن ها و مسائل شان گوش دهید. به آن ها یاری کنید احساس امنیت نمایند و دوست داشته شدن را تجربه نمایند. با آن ها در خصوص اینکه چه اتفاقی قرار است رخ دهد، چه کاری برای مقابله با آن می توانند انجام دهند و اینکه چطور شما به آن ها یاری خواهید کرد صحبت کنید. به آن ها یاری کنید تا احساس آرامش بیش تری را تجربه نمایند.

حتی اتفاق های مثبت زندگی نیز می توانند برای بچه ها و نوجوانان استرس زا باشند. اولین روز سال تحصیلی، فارغ التحصیلی، تعطیلات یا سفر می تواند به بچه ها و نوجوانان استرس وارد کند. والدین می توانند برای یاری به بچه ها شان با آن ها در خصوص این اتفاق ها و موقعیت ها صحبت نمایند و بر روی قسمت های مثبت متمرکز باشند. به احساسات و افکارشان گوش دهند و اگر احساس استرس می نمایند به آن ها اطمینان خاطر بدهند که در صورت احتیاج در کنارشان خواهند بود.

استرس مزمن چیست؟

زمانی که رویدادها و اتفاق های سخت زندگی به استرسی منجر گردد که بیش از چند هفته طول بکشد، به آن استرس مزمن می گویند. استرس مزمن زمانی برای بچه ها و نوجوانان سخت می گردد که از حمایت لازم و یا مهارت های لازم برای مقابله با آن برخوردار نباشند.

داشتن یک بیماری جدی برای طولانی مدت، از دست دادن یکی از والدین یا یکی از اعضای نزدیک خانواده می تواند باعث بروز این نوع استرس در بچه ها گردد. با گذشت زمان، این نوع استرس ها می توانند بر سلامت روانی و جسمی بچه ها و نوجوانان تأثیر بگذارند.

اما والدین با انجام برخی کارها می توانند از اثرات طولانی مدت و مضر این نوع استرس جلوگیری نمایند. به بچه ها یاری کنید تا احساس امنیت، مراقبت و دوست داشتن را تجربه نمایند و در کنار کودک تان باشید. احساس نزدیکی به شما و دانستن اینکه شما آن ها را دوست دارید و به آن ها گوش می دهید برترین راه برای جبران استرس دوران کودکی است.

مهم ترین نکته در مقابله با این استرس ها، داشتن برنامه های روتین مانند زمان خواب، خوردن حداقل یک وعده غذایی با یگ دیگر، حضور بعد از مدرسه می تواند به بچه ها اطمینان دهد که چیزهایی وجود دارد که می توانند روی آن حساب نمایند. به آن ها مهارت های مقابله با استرس را آموزش دهید. برای مثال می توانید به آن ها تمرین های تنفس آرام و مدیتیشن را یاد بدهید. به آن ها با اختصاص دادن زمانی برای بازی، طراحی یا نقاشی، خواندن کتاب، بودن با خانواده و یا دوستان یاری کنید تا از استرس دوران کودکی خود فاصله گرفته و احساسات مثبت را تجربه نمایند.

استرس تروماتیک در دوران کودکی چیست؟

این استرسی است که با اتفاق های ترومایی جدی، شدید یا ناگهانی همراه است. آسیب هایی مانند تصادف ها یا جراحت های جدی، سوءاستفاده یا خشونت می توانند این نوع استرس را تحریک نمایند. والدین می توانند برای محافظت از بچه ها در زمانی که با آن ها بدرفتاری می گردد یا مورد آزار و اذیت قرار می گیرند، وارد عمل شوند. اما همواره نمی توان از بچه ها در برابر هر نوع آسیبی محافظت کرد. اگر بچه ها و نوجوانان تحت فشار روانی قرار بگیرند، والدین می توانند با گوش دادن و صحبت کردن با بچه ها خود به آن ها یاری نمایند. از بچه ها و نوجوانان خود حمایت و مراقبت بیشتری نمایند و احساسات آن ها را تایید نموده و بپذیرند. به آن ها اطمینان دهید با گذشت زمان، احساس بهتری خواهند داشت.

با پزشک یا روان شناس فرزندتان تماس بگیرید، برخی از استرس ها در دوران کودکی احتیاج به درمان مخصوص دارند. والدین نیز می توانند در این درمان ها شرکت نمایند و یاد بگیرند که چطور به برترین شکل به فرزندشان یاری نمایند. زمانی را باهم بگذرانید، بچه ها خود را تشویق کنید تا کارهایی را که دوست دارند انجام دهند. این کارها باعث می گردد احساس مثبت و خوب در فرزندتان ایجاد شده و استرس به جای مانده از ضربه روحی که به آن ها وارد شده جبران گردد.

به بچه ها و نوجوانان فرصت دهید تا از نقاط قوت خود در زندگی روزمره استفاده نمایند. ضربه و استرس باعث می گردد تا احساس آسیب پذیری، اضطراب یا عدم اطمینان نسبت به خود را تجربه نمایند. اینکه آن ها قادر به انجام چه کاری هستند و چه شخصیتی دارند می تواند به بچه ها و نوجوانان در داشتن احساس اعتماد به نفس و قوی بودن یاری کند.

نتیجه گیری

هرکدام از اتفاق های خوب یا بد زندگی می تواند برای یک کودک یا نوجوان ایجاد تنش و استرس کند. استرس دوران کودکی پاسخی طبیعی در رویارویی با این اتفاقات است. تمامی استرس ها برای بچه ها بد و مضر نیست. این احساسات می تواند به فرزند شما یاری کند تا واکنش بهتری نسبت به اتفاق هایی که در آینده برایش رخ می دهد، داشته باشد. برای اینکه به فرزند خود در شرایط بحرانی و در مواجهه با شرایط تنش زا یاری کنید، احتیاج است که در کنارش باشید و حس دوست داشته شدن و اطمینان خاطر به او بدهید. تاکید کنید که این اتفاق ها با گذر زمان حل می گردد و او توانایی روبه رو شدن با آن ها را دارد.

در موارد حاد و بحرانی که ممکن است به علت تجربه اتفاق های ناخوشایند استرس بیش از مقدار به کودک تان منتقل گردد و مدت طولانی تری احتیاج باشد تا با این استرس ها کنار بیاید بهتر است که از یک مشاور یا روان شناس کودک یاری بگیرید. سعی کنید در زمان های بحرانی در کنار فرزند خود باشید و باهم مسائل را پشت سر بگذارید.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با یک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منبع: kidshealth