هفت هزار کتیبه زبان فارسی در هند، در معرض فراموشی - چاپار بلاگ

مرتضی رضوانفر - عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری - در نشست تخصصی و نمایشگاه میراث هنری ایران و قفقاز؛ با تأکید بر کتیبه ها و تزیینات معماری به بیان گوشه ای از این پروژه میدانی که در چند سال گذشته در کشورهای چین، تانزانیا، کنیا، ترکیه، جمهوری آذربایجان، هندوستان، ارمنستان و قفقازِ روسیه، توسط او اجرا شده پرداخت.

او با بیان اینکه پروژه میراث مشترک ایرانِ فرهنگی از پنج سال قبل شروع شده، اضافه کرد: این پروژه از جایی شکل گرفت که وزارت امور خارجه گفت در برخی از کشورها مانند ازبکستان، ترکمنستان و ارمنستان کتیبه های فارسی زبان را به بهانه های گوناگون از جای اصلی شان برمی دارند یا کتیبه هایی به زبان های دیگر را جایگزین آنها می نمایند.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، با اشاره به وجود هفت هزار کتیبه به زبان فارسی در هند و بی توجهی به آنها گفت: تحقیقات اجرا شده در قالب این پروژه میدانی بسیار خاص بود و برای رسیدن به این هدف بزرگ، احتیاج به یاریِرایزن های فرهنگی ایران در کشورهای مختلف و برخی سفارت خانه ها وجود دارد.

او در ادامه با ارائه تصاویری از کتیبه ها و نانوشته های آنالیز شده به اهمیت زبان فارسی در دنیا اشاره نمود و گفت: عثمانی ها زبان فارسی را به اروپای شرقی برده اند به گونه ای که این منطقه مملو از کتیبه هایی به زبان فارسی است گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، چون زبان فارسی زبان میانجی آن دوره بوده و سند این ادعا، نامه ای است که در موزه واتیکان وجود دارد.

رضوانفر همچنین درباره اهمیت و صندلی شعر و زبان فارسی با اشاره به تصاویر کتیبه ها گفت: عثمانی و صفویه دو دشمن بودند، اما نکته جالب این است که هر دوی آنها از یک کتیبه و یک شعر به زبان فارسی برای سردر دربار خود استفاده نموده اند که این امر نشان دهنده صندلی والای زبان فارسی به عنوان زبان دنیای فارغ از سیاست و حکومت و جنگ است.

همچنین نمایشگاه تصاویر آثار و کتیبه های فارسی زبان قفقاز افتتاح شد که آن حاصل یک پروژه پژوهشیِ فراملی منطقه ای است، میراث مشترک ایران و قفقاز با تکیه بر کتیبه ها و تزیینات معماری از زبان تصاویر به نمایش در آمده است.

این روایت تصویری، برآمده از پروژه ای جامع و طولانی مدت است که مرتضی رضوانفر آن را از پنج سال پیش شروع نموده ، در این پروژه که همچنان هم ادامه دارد، به ردپای میراث های مشترک ایران و دنیا از شرق چین تا قلب آفریقا در معماری، تزیینات معماری و کتیبه نگاری ها پرداخته شده است.